Filosofie in het onderwijs

Op school leren we vooral wat we moeten denken, niet hoe we kunnen denken. Hier komt het belang van filosofie in het onderwijs naar voren. Creatieve, eigen en nieuwe antwoorden moeten plek maken voor ‘juiste’ antwoorden en leren denken wordt minder belangrijk gevonden dan leren weten. Onze natuurlijke nieuwsgierigheid wordt afgeleerd en we leren dat we pas goed genoeg zijn als we bepaalde kennis op een bepaalde wijze kunnen reproduceren op een toets. Hoe meer je fout doet, hoe lager je scoort.  

Bij filosoferen wordt er juist de vraag gesteld: “Wat denk jij?”. En zijn alle antwoorden goed, als je kan uitleggen waarom je iets denkt. We hebben het over vragen waar niemand hét antwoord op weet (ook de leerkracht niet), maar die wel relevant zijn in ons leven. Opeens mag je weer vrij denken als kind, kan je geen fouten maken en is er weer plek voor je eigenheid en nieuwsgierigheid!

lamp

Waarom filosofie?

Worm

Voor kinderen

Filosoferen leidt onder meer tot een boost in de ontwikkeling van het taal- en denkvermogen van het kind, het zelfvertrouwen en burgerschap.

Checkbox groen
Kritische & creatieve denkvermogens
Checkbox groen
Zelfvertrouwen en succeservaringen
Checkbox groen
Alle burgerschapsvaardigheden
Alien

Voor leerkrachten

Leerkrachten ontwikkelen zélf een onderzoekende, creatieve houding door te filosoferen met kinderen, die goud waard is bij alle andere lessen.

Checkbox rood
Leren betere vragen stellen
Checkbox rood
Luisteren zonder oordeel
Checkbox rood
Eigenaarschap bij het kind laten
Leeuw

Voor directeuren

We zorgen ervoor dat filosofie er niet bij komt, maar aansluit bij waar jullie als school voor staan en mee bezig zijn. Filosoferen is zo geen doel op zich.

Checkbox
Van draagvlak tot borging
Checkbox
Aansluiting bij visie
Checkbox
Leuk voor op de studiedag!
Worm

Filosofie voor kinderen

Filosoferen met kinderen leidt zo onder meer tot:

Checkbox groen
Een beter taalvermogen, doordat je continu opzoek bent naar woorden voor wat je denkt en bezig bent met wat je vindt gestructureerd uit te leggen.
Checkbox groen
Betere kritische en creatieve denkvermogens, doordat we open vragen stellen waar altijd meerdere antwoorden op gegeven kunnen worden en je antwoorden van anderen aan het analyseren bent.
Checkbox groen
Meer zelfvertrouwen, vanwege veel succeservaringen omdat alle antwoorden goed zijn en een groeiend vermogen om een mening te hebben en jezelf te uiten.
Checkbox groen
Meer tolerantie naar elkaar, vanwege dat je beter in staat bent om de ander te begrijpen, omdat je bij filosoferen leert om dingen van verschillende kanten te bekijken.

Filosofie voor leerkrachten

Het klassieke model waarbij de leerkracht de alleswetende autoriteit is en de kinderen leert wat goed en fout is, maakt ruimte voor de meer faciliterende leerkracht die de kinderen coacht om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leerproces en zorgt voor een passende en prikkelende leeromgeving specifiek voor de behoeftes van dat kind. (Onderwijsrapport, 2021)

Filosoferen met kinderen is een middel voor leerkrachten om:

Checkbox rood
Deze houding te oefenen en te leren hoe je op een prikkelende manier vragen kan stellen (ook tijdens andere vakken).
Checkbox rood
Zelfvertrouwen op te bouwen om methodes wat meer ‘los te laten’, omdat je van te voren niet weet wat er gaat gebeuren en je vanuit het doel van de les moet denken.
Checkbox rood
Te leren coachen op het (denk)proces en niet op het resultaat/antwoord, zodat je de ruimte open laat voor de kinderen om zelf eigenaarschap te pakken i.p.v. een passieve leerhouding aan te nemen.
Alien
Leeuw

Filosofie voor directeuren

Het is belangrijk dat filosoferen met kinderen geen doel op zich is, maar aansluit bij waar je als school voor staat en mee bezig bent. Daarom kijken we samen naar:

Checkbox
Hoe filosofie aansluit bij de visie van de school en onderwijsdoelen zoals burgerschap, 21e eeuwse vaardigheden of bijvoorbeeld het trainen van executieve functies.
Checkbox
Hoe we filosofie bij jullie op school daadwerkelijk in het onderwijsprogramma kunnen borgen, zodat het niet gelijk weer in de kast belandt. Wij begeleiden dit van draagvlak tot de uiteindelijke borging.
Checkbox
Hoe we passende ondersteuning kunnen (blijven) bieden naar gelang de hulpvraag van de leerkrachten.

Ontdek het lesmateriaal

Ben je nieuwsgierig naar het lesmateriaal die Kleine Grote Denkers heeft gecreëerd? Kom dan eens kijken in onze Demolounge. Je krijgt daar een voorproefje van een aantal thema’s en verdiept je in de opbouw van ons lesmateriaal. Zo ervaar je direct wat Kleine Grote Denkers in de klas kan betekenen.

Bezoek de demolounge!🔑

Er is iets niet goed gegaan!

Wat speelt er?

Kilian (Kleine Grote Denkers) & Mark Tuitert te gast bij Podcastshow De Ondernemer.

Afgelopen dinsdag week stond Kilian in de schijnwerpers bij De Ondernemer Live voor investeerderspitch. Hier sprak hij samen met Jonathan van Noord en Mark Tuitert (hoofdgast) over de visie en ambities van Kleine Grote Denkers.

Praktijkverhaal: hoe er structureel aan burgerschapsvaardigheden wordt gewerkt d.m.v. filosofie & spel op de Gooische School.

In gesprek met Annette Blonk, directrice van De Gooische School, over hoe zij Kleine Grote Denkers inzetten op hun school in Laren.

Praktijkverhaal: hoe basisschool Sint Maarten Kleine Grote Denkers inzet voor groei in persoonsvorming en socialisatie.

Lowys Porquinschool RK Sint Maarten in Halsteren is sinds dit schooljaar gestart met Kleine Grote Denkers. Leerkracht Marieke Helmons deelt met haar ervaring rondom KGD met ons en vertelt hoe de aanpak aansluit bij de visie van de school.

Van simpel lesje tot complete burgerschapsaanpak

Zeven jaar werken aan waar je in gelooft: hoe we van provisorisch filosofieles tot een complete aanpak om burgerschap te borgen in je onderwijs door d.m.v. filosofie & spel zijn gekomen.

Praktijkverhaal: Hoe Daltonschool Onder de Wieken filosoferen geïmplementeerd heeft in hun onderwijs.

Schoolleider Tobias vertelt hoe zij door te filosoferen invulling geven aan hun visie.

Waarom kritisch denken zo belangrijk is in het basisonderwijs

Kinderen zouden meer moeten leren vertrouwen op hun eigen antwoorden, in plaats van dat we ze aanleren om 'juiste' antwoorden te reproduceren.

Toekomstgericht onderwijs en de rol van filosofie

Onderwijs is een product van de tijdgeest. De functie – en daarom ook de aanpak – verandert dus door de jaren heen. School is er om kinderen dát te leren wat de maatschappij en zijzelf morgen nodig gaan hebben.

Tips voor het oefenen van kritisch denken in de klas

Kritisch denken is een essentiële vaardigheid om informatie te doorzien, te analyseren en op waarde te schatten. Lees hier hoe je dat stimuleert door te filosoferen.

Kleine Grote Denkers groeit

Kleine Grote Denkers groeit! We mogen twee nieuwe teamleden verwelkomen: Arend en Charlotte.

Creatief denken met kinderen

Hoe jonger we zijn, hoe groter onze creatieve intelligentie. Waarom neemt dit af en wat heeft ons onderwijs daarmee te maken?

Tips om te filosoferen in de klas

Wil je graag zelf aan de slag met filosoferen in de klas? Met deze tips kun je gelijk aan de slag om de creatieve en kritische denkvermogens van de kinderen aan te slingeren!

21e-eeuwse vaardigheden & filosofie voor kinderen

Wat zijn de 21e-eeuwse vaardigheden, hoe trainen kinderen dit door middel van filosofie en hoe kun je deze vaardigheden als leerkracht of directeur een structurele plek geven binnen de basisschool?

Burgerschap & Filosofie

We willen in een samenleving leven waarin iedereen gelijk is, maar toch zichzelf mag zijn. Hoe ga je dan met verschillen om?

Filosoferen met kinderen: “Dan zegt de juf een keer niks!”

Tijdens filosoferen gaat het erom wat de kinderen zeggen, in plaats van de leerkracht.

Nieuw: Filosoofje & Kleine Grote Denkers ontwikkelen podcast waarin kinderen filosoferen.

Benieuwd naar hoe kinderen filosoferen over thema's als duurzaamheid, technologie en geluk?

Kleine Grote Denkers wint de “Student in de Spotlight Award”

Kleine Grote Denkers wint de Student in de Spotlight Award voor een iniatief met grote maatschappelijke impact.